İslam alemi için en önemli ibadetlerden biri olan Say, sözlük anlamı olarak “çalışmak, koşmak ve yürümek” gibi birbirinden farklı anlamlara gelmektedir. Peki son zamanlarda da Müslümanlar arasında büyük bir merak konusu olan Sa’y İbadeti nedir?
Sa’y İbadeti Nedir?
Fıkıh terimi olarak düşünüldüğünde Sa’y ibadeti; Kabe’ye giden Müslümanların Hac ve Umre’ yi tavaf etmesinden sonra Safa Tepesi ile Merve Tepesi arasında dört gidip ve üç dönüş olmak üzere toplamda yedi kez gidip gelmek olarak da anlatılabilmektedir.
Say İbadetini İlk Kim Yapmıştır?
Sa’y ibadeti ilk yapıldığında ibadet amacı güdülmemiştir. Bilindiği gibi tavaf Hac ziyaretlerinde gerçekleştirilen önemli bir ibadettir. Ancak gerçekleştirilen eylemin amacı ve hikayesi de insanlar tarafından her daim merak konusu olmuştur. Bu nedenle “Say ibadetini ilk kim yapmıştır?” sorusu sıklıkla araştırılmaktadır. Vakti zamanında Hz. Hacer annemiz, bebeğine su bulabilmek adına Safa ve Merve tepesi arasında yedi defa tur atar. Daha sonraki dönemlerde ise Müslümanlar söz konusu sünneti yerine getirmek için Say İbadeti olarak, Hac ziyareti gerçekleştirdikleri zamanlarda Safa ve Merve Tepesi’nde yedi kez gidip gelir.
Say İbadeti Vacip Midir?
Sa’y ibadeti aslına bakıldığında Hac ibadetinin bir rüknüdür, menasikdendir. Bu nedenle “Say İbadeti vacip midir?” sorusuna sıklıkla yanıt aranmaktadır. Elbette ki her ibadet türünde olduğu gibi söz konusu ibadette de bazı kurallar vardır. Say İbadeti hem Hanefi hem de Maliki mezheplerine göre vaciptir. Ancak vacip olma durumu yürümeye gücü yetenler için geçerli sayılmaktadır. Sefa ve Merve Tepeleri arasında yedi kez gidip gelmeye mecali olmayan, yani yürüme gücü olmayan kimseler ise vacip olan ibadetlerini yerine getirebilmek için bir başkası tarafından taşınabilir. Aynı zamanda binek üzerinde de say yapmak mümkündür. Fakat bunun bedeli de ceza kurbanı kesilerek ödenmektedir.
Say İbadetinin Son Bulduğu Tepe Neresidir?
Say İbadeti Nasıl Yapılır?
Hac veya umre ibadetini yerine getirecek olan müslümanlar için gerekli olan say ibadetini de kurallarına uygun bir şekilde yerine getirmeyi arzu etmektedir. Bu nedenle de Say ibadetinin son bulduğu tepe ve başladığı tepe detaylı bir şekilde araştırılmaktadır. Bilindiği gibi bu ibadetin doğru bir şekilde yapılabilmesi için Sefa ve Merve tepeleri arasında gidip gelinmesi gerekmektedir. Başka tepeler arasında gidip gelmek Say ibadetini geçerli kılmamaktadır. Buna göre Sefa Tepesi’nden Merve Tepesi’ne gitmek 1 say sayılır. Aynı zamanda Merve Tepesi’nden de Safa Tepesi’ne dönmek de 1 saydır. Buna uygun bir şekilde ibadet 7 kez gerçekleştirilir. Safa tepesinden başlayan say ibadeti Merve tepesinde sın bulmaktadır.
Safa ve Merve Tepeleriyle ilgili makaleyi okumak için tıklayın.
Say ibadetini doğru bir şekilde yapmak her Müslümanın görevidir. Bu nedenle doğru bir şekilde yapılmasına dikkat edilmesi gerekir. Peki Say ibadeti nasıl yapılır? Say ibadetini yaparken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Say ibadeti gerçekleştirilmeden önce Müslümanlar Hac veya Umre’de tavaf yaparlar. Akabinde Say ibadetini gerçekleştirmek üzere Safa Tepesi’ne gelinir. Burası tam olarak Mescid-i Haram’ın doğu bölümünde konumlanmıştır. Say ibadetini gerçekleştirmek isteyen Müslümanlar, toplamda 7 kez Safa ve Merve Tepeleri arasında gidip gelir. Yani toplamda 4 kez gidilecek 3 kez de gelinecektir.
Say İbadeti Nerede Yapılır?
Hac ziyareti yapan Müslümanlar, “Say İbadeti nerede yapılır?” sorusunu sıklıkla yöneltmektedir. Bilindiği gibi bu ibadet Safa ve Merve tepeleri arasında gerçekleştirilmektedir. Safa tepesi; Mekke’de Kabe’nin yakınında bulunur. Merve Tepesi de yine Mekke’de Mescid-i Haram’ın içinde yer alır. Müslümanlar, bu iki tepe arasında yedi kez gidip gelerek Say ibadetini yerine getirebilmektedir.
Say İbadetinin Sembolik Anlamı Nedir?
Sa’y ibadetinin sembolik anlamı oldukça dokunaklıdır. Çünkü bir tür arayışı simgelemektedir. Müslümanlar say alanında yedi kez gidip gelerek Hz. Hacer’e dek uzanan rahmetten edinebilme arzusu içerisine girer. Aynı zamanda vacip olan bir ibadeti yerine getirmek iş huzurun sağlanması açısından da bir o kadar önemlidir. Say ibadeti gerçekleştirilirken insanlar sembolik olarak ilahi bir rahmet arayışı içine girmektedirler.
Say İbadetinin Hikayesi Nedir?
Sa’y her yönü ile merak konusu olmuş bir ibadettir. Daha önce de belirtilmiş olduğu gibi Say bir tür arayışı simgelemektedir. Sa’y ibadetinin hikayesi de bu ilahi rahmet arayışı kadar dokunaklıdır. Çok eski zamanlarda Kabe’yi de yapan Hz. İbrahim’in eşi Hz. Hacer, oğlu Hz. İsmail ile Mekke vadisine bir başına kalır. Oğlunu hayatta tutabilmek için suya ihtiyacı vardır. Vadide suyu bulmak için Safa ve Merve tepeleri arasında yedi kez gidip gelerek oğluna su arar. Bu arayış İslam dininde de say ibadeti olarak bir tür ilahi rahmet arayışı olarak kendisini gösterir.
Say İbadeti Neden Yapılır?
Sa’y ibadetinin faziletlerinden sonra Müslüman aleminin “Say İbadeti neden yapılır?” konusunda da bilgi edinmek istemesi kaçınılmaz olmuştur. Say, hac vazifesi yerine getirilirken gerçekleştirilen son derece hüzünlü ve ibretlik bir olayın anısını yaşatmayı amaç edinmiştir. Aslına bakıldığında ise temel neden Müslümanların ilahi bir rahmet arayışı içerisinde olmasıdır da denilebilecektir.
